Kwestia wynagrodzenia za świadczone usługi prawne to nierzadko jedna z barier, która wstrzymuje potencjalnych Klientów przed zwróceniem się o pomoc do radcy prawnego czy adwokata. Potencjalni Klienci obawiają się, że koszt usługi niewspółmiernie przewyższy spodziewaną korzyść, tym bardziej, iż wśród wielu osób funkcjonuje przeświadczenie, że usługi prawnicze są kosztowne (w znaczeniu nieadekwatności świadczonej usługi do pobieranego wynagrodzenia) a zasady wynagradzania niejasne. Tymczasem funkcjonowanie w otoczeniu dużej konkurencji na rynku wymaga, aby z jednej strony usługa świadczona przez prawnika cechowała się najwyższym poziomem profesjonalizmu, z drugiej strony zaś, aby w ostatecznym rozrachunku koszt usługi był atrakcyjny dla Klienta. Dlatego w obecnych czasach kancelarie prawne oferują dużą elastyczność w kwestii swego wynagrodzenia i wychodzą naprzeciw oczekiwaniom finansowym Klientów.

Wysokość wynagrodzenia radcy prawnego czy adwokata jest ustalana w oparciu o wiele czynników, takich jak m.in. stopień skomplikowania sprawy (w sensie faktycznym i merytorycznym), nakład czasowy, którego sprawa wymaga, czy stopień korzyści osiąganych przez Klienta w związku ze świadczoną pomocą prawną. W praktyce występuje wiele dogodnych dla Klientów sposobów ustalenia wynagrodzenia za świadczoną usługę prawną, a prawnicy coraz częściej otwarci są na pewne ustępstwa w tym zakresie.

Przykładowo, w sytuacji wygrania sporu sądowego Sąd zasadniczo zasądza od strony przegrywającej ten spór na wniosek strony wygrywającej koszty reprezentacji świadczonej w postępowaniu przez radcę prawnego czy adwokata, w oparciu o minimalne stawki wynagrodzenia przewidziane w obowiązujących przepisach prawa. Nierzadko już tylko zasądzona z tego tytułu kwota wyczerpuje umówione z prawnikiem wynagrodzenie w całości (lub w znacznej części), co powoduje faktyczne przerzucenie kosztów świadczonej usługi z Klienta na jego przeciwnika.

Idąc dalej, popularnym modelem wynagrodzenia jest proponowanie inicjalnego wynagrodzenia w niewygórowanej stawce (płatnego z góry) oraz dodatkowego wynagrodzenia uzależnionego od pozytywnego rozstrzygnięcia sporu dla Klienta (tzw. success fee). Taka formuła wynagrodzenia jest dla Klienta korzystna z dwóch względów – po pierwsze, w sytuacji przegranej Klient ponosi stosunkowo niski koszt wynagrodzenia inicjalnego prawnika, po drugie Klient ma komfort świadomości, że prawnik da z siebie wszystko posiadając motywator w postaci dodatkowego wynagrodzenia, które otrzyma wygrywając sprawę.

Dodać należy, iż nawet success fee może zostać w pewnych wypadkach przerzucone na przeciwnika (o czym pisaliśmy tutaj), co powoduje, iż de facto całość wynagrodzenia umówionego z prawnikiem zostanie zaspokojona nie przez Klienta, a przez jego dłużnika.

Nie stanowi również rzadkości opcja rozłożenia zapłaty wynagrodzenia należnego radcy prawnemu czy adwokatowi na raty – w oczywisty sposób wpływa to na fakt, iż staje się ono mniejszym ciężarem dla Klienta.

Pamiętajmy również, iż w obecnych czasach przejrzystość zasad wynagrodzenia jest zasadniczo standardem na rynku usług prawnych, zatem Klient jest w stanie bez problemu ocenić, jeszcze przed rozpoczęciem współpracy z prawnikiem, ile usługa będzie go finalnie kosztowała. Nie należy się zatem wzbraniać przed skierowaniem zapytania do radcy prawnego czy adwokata z prośbą o wycenę usługi prawnej (co zasadniczo nic nie kosztuje) w celu uzyskania precyzyjnej informacji o proponowanej stawce wynagrodzenia.

Oczywiście nie można tracić z pola widzenia, iż pomoc prawna świadczona przez radców prawnych czy adwokatów stanowi wysoce wyspecjalizowaną usługę wymagającą znajomości obszernych regulacji prawnych dotyczących przeróżnych gałęzi prawa, jak również aktualnego orzecznictwa sądów, a ponadto rozwiniętych umiejętności miękkich oraz warsztatu negocjacyjnego, zaś uzyskanie uprawnień do wykonywania zawodu to ścieżka długa, męcząca i kosztowna.  Z powyższych względów usługi prawne nie należą do najtańszych, jednak – jak zostało wskazane wyżej –  istnieją sposoby ukształtowania wynagrodzenia w sposób korzystny dla obydwu stron.

Niech zatem kwestia wynagrodzenia nie będzie barierą dla zgłoszenia się do radcy prawnego czy adwokata – czasem wystarczy zapytać i porozmawiać, aby ustalić wynagrodzenie opłacalne dla obydwu stron. Należy mieć również na uwadze, iż skorzystanie z usług radcy prawnego czy adwokata może uchronić nas od przykrych konsekwencji nieznajomości przepisów prawnych – prewencyjny kontakt z prawnikiem w celu konsultacji prawnej może zaoszczędzić nam poważanych problemów w przyszłości, a koszt usługi w tej sytuacji jest z reguły wielokrotnie niższy, niż pomoc prawna świadczona na etapie, gdy problem już powstanie.